Strona Główna / poradnik / Opieka całodobowa / Babcia i Dziadek pod dobrą opieką – geriatra radzi jak troszczyć się seniora

Babcia i Dziadek pod dobrą opieką – geriatra radzi jak troszczyć się seniora

Ona jeszcze niedawno lepiła najlepsze pierogi na świecie. On uczył wnuka łowić ryby… Dziś sami potrzebują opieki. Jak zadbać o babcię czy dziadka, jakie są potrzeby osób starszych i co robić, by jak najdłużej zachowali dobrą kondycję – radzi geriatra Małgorzata Szymala-Pędzik z Kliniki Geriatrii USK, współpracująca z centrum seniora MEDI-system Na Dyrekcyjnej we Wrocławiu.

 

Mieszkanie – bezpieczny azyl

Wraz z wiekiem pojawiają się zaburzenia równowagi oraz widzenia, co często powoduje problemy
z poruszaniem się. Niezbędne jest zatem dostosowanie mieszkania do nowych potrzeb seniora. Jeżeli w domu znajdują się panele czy płytki warto zapewnić obuwie dobrze trzymające się stopy, najlepiej na podeszwie zapobiegającej poślizgnięciu. Chcąc chronić seniora przed upadkiem, warto też podkleić dywan od spodu do podłoża taśmę dwustronną. Na podłodze nie powinny leżeć kable czy przedłużacze, o które łatwo się potknąć. Można je spiąć specjalnymi opaskami zaciskowymii usytuować za czy pod meblami. Dostosowując mieszkanie do potrzeb osoby w podeszłym wieku, usuńmy także progi, gdyż wielu seniorów ma problem z ich przekraczaniem. Pamiętajmy również
o zabezpieczeniu mebli, a w szczególności ich ostrych kantów, które można osłonić specjalnymi żelowymi lub plastikowymi nakładkami. Przygotowując łazienkę pamiętajmy, by na podłodze położyć matę antypoślizgową. Jeżeli jest to możliwe, wannę najlepiej wymienić na kabinę prysznicową z siedziskiem. Jest bardziej bezpieczna dla osoby starszej, gdyż zmniejsza ryzyko ewentualnego upadku. W kuchni warto ustawić często używane naczynia w takim miejscu, by osoba starsza nie musiała się po nie schylać, ani wchodzić na taboret czy krzesło.

 

 

Dieta seniora

Układ pokarmowy wraz z wiekiem spowalnia, nie jest już w stanie sprostać wszystkim ulubionym daniom i przekąskom. Znacznie trudniej jest mu strawić wiele pokarmów, gdyż zmniejsza się ilość śliny oraz soków trawiennych. Ponieważ perystaltyka jelit jest wolniejsza, a kosmki jelitowe skracają się, organizm seniora przyswaja znacznie mniej składników odżywczych, co ma wpływ na jego kondycję fizyczną oraz samopoczucie. „Jednym z problemów seniorów jest niedożywienie. Wśród jego przyczyn można wyliczyć związany z wiekiem jadłowstręt (pogorszenie czucia smaku
i węchu), szybsze uczucie sytości, zły stan uzębienia i ogólne zmniejszenie motoryki przewodu pokarmowego. Osoby starsze mogą mieć również problemy ze spożywaniem pokarmów z powodu niestrawności czy dolegliwości bólowych. Częstą przeszkodą w prawidłowym odżywianiu są też zaburzenia neurologiczne bądź psychiczne, brak środków finansowych na zakup zdrowych pokarmów czy wreszcie izolacja społeczna i towarzysząca jej samotność.  Dieta seniora powinna uwzględniać jego preferencje smakowe, posiłki powinny być zbilansowane i różnorodne. Należy pamiętać
o podawaniu odpowiedniej ilości płynów. Jeśli babcia lub dziadek odmawiają jedzenia przez dłuższy czas, a rodzina nie znajduje ku temu wyraźnych powodów, konieczna jest konsultacja lekarska
i dalsza diagnostyka” – 
wyjaśnia doktor Szymala-Pędzik.

By nie dali się demencji

Zwykle po pięćdziesiątce, a już wyraźnie po 65. roku życia, następuje stopniowe pogarszanie się różnych funkcji układu nerwowego. Mózg starzeje się w różnym tempie u różnych osób, co zależy od wielu czynników – od naszego wyposażenia genetycznego i naszej indywidualnej „historii chorobowej” (m.in. od tego, czy przebyliśmy jakieś urazy, zapalenie czy inne choroby mózgu bądź czy doskwierają nam choroby ogólnoustrojowe takie jak miażdżyca, cukrzyca i wiele innych). Jak zapobiec rozwojowi zmian otępiennych i starzeniu się mózgu? Na jego kondycję powinniśmy pracować właściwie od młodości, ale nigdy nie jest za późno by podjąć aktywność wskazaną dla naszego umysłu. Są badania pokazujące, że wdrożenie ćwiczeń nawet dopiero w wieku lat 80 czy 90 daje wymierne korzyści w postaci lepszej sprawności funkcji mózgu. Mózg potrzebuje aktywnościw trzech wymiarach. Najważniejszy jest ruch. Może to być – w zależności od tego, co lubią dziadkowie – szybki spacer, jazda na rowerze, biegówki zimą. Najlepiej podejmować aktywność trzy-cztery razy w tygodniu po 30-45 minut. Taka aktywność zapewnia równocześnie sprawność układu krążenia, układu oddechowego, metabolizmu, od czego między innymi zależy sprawność naszego mózgu. Oczywiście forma ruchu musi być dostosowana do wieku, upodobań, kondycji. Drugi bardzo istotny obszar to aktywność społeczna, czyli utrzymywanie kontaktów z innymi. To rozwija nie tylko kompetencje społeczne i buduje „świat emocjonalny”, który jest zdolny poprawić jakość życia niezależnie od okoliczności, ale też ćwiczy takie umiejętności jak: planowanie, decyzyjność, umiejętność dostosowania się do okoliczności. „Bardzo polecam wspólną rozrywkę – np. Udział w zajęciach Kluba Seniora. W tym działającym w MEDI-system Na Dyrekcyjnej osoby starsze systematycznie spotykają się w klubie szachowym, brydżowym, czy grając w Scrabble. Taka aktywność wpływa bardzo dobrze nie tylko na samopoczucie, ale również obniża poziom hormonu stresu” – podkreśla geriatra. I wreszcie to, co wydaje się najbardziej oczywiste – czyli ćwiczenie sprawności umysłowej. I nie chodzi tylko o powszechnie zalecane rozwiązywanie krzyżówek, gdyż wtedy ćwiczymy tylko określone umiejętności. Istnieją też programy komputerowe czy gry, opracowane specjalnie dla seniorów, jednak takie formy bardziej sprawdzają się w badaniach laboratoryjnych. W codziennym życiu najważniejsze jest angażowanie wszystkich swoich sprawności równocześnie – spacer czy jazda na rowerze wymaga nie tylko aktywności ruchowej, ale też zaplanowania kiedy i skąd ruszamy czy wyznaczenia trasy. To bardzo ważne, gdyż właśnie problemy z orientacją w terenie mogą być jednym z pierwszych sygnałów otępienia.

Najważniejsze, by pamiętać, że starzenie nie ominie nikogo. Można ten proces opóźniać, ale nie można go uniknąć. Dlatego ważne by wnuki, czasem zniecierpliwione powolnością dziadka czy zadającą kilka razy dziennie to samo pytanie babcią wiedziały, że takie zachowania są wynikiem naturalnych procesów i nie wynikają ze złej woli. Osoby w starszym wieku – być może jak nigdy dotąd – potrzebują empatii, zrozumienia i wsparcia, zarówno w sferze fizycznej, jaki emocjonalnej. Okazujmy je na co dzień, a nie tylko od święta!

Polecamy: PORADNIK DLA OPIEKUNA (do pobrania poniżej)

 

 

Podobne wpisy

Jak znaleźć dobry dom opieki? Podpowiadamy o co zapytać

Coraz więcej polskich rodzin - rozjechanych po świecie, aktywnych zawodowo i bardzo zajętych - mierzy się z dylematem jak zapewnić właściwą opiekę starszym, schorowanym rodzicom, którzy żyją samotnie i wymagają wsparcia w codziennym życiu czy wręcz całodobowej opieki. Co zrobić jeśli nie jesteśmy w stanie sprostać temu zadaniu. Czytaj więcej

Rola rehabilitacji w powrocie osoby starszej do zdrowia

Rehabilitacja jest nieodłącznym elementem leczenia. Odgrywa istotną rolę w przypadku chorych w okresie rekonwalescencji czy po leczeniu operacyjnym. Czytaj więcej