Indywidualne podejście do mieszkańca
Zespół interdyscyplinarny i podejście indywidualne kluczem do wdrożenia odpowiedniego planu opieki
Choroba wieńcowa, nadciśnienie tętnicze, nowotwory, ale również otępienie starcze, choroba Alzheimera czy depresja… Choroby wieku podeszłego są wśród polskich seniorów coraz częstsze. Dlatego tak ważne jest zdiagnozowanie kondycji przyszłego mieszkańca Domu opieki już na samym początku pobytu.
Konsultacje specjalistyczne przy przyjęciu
U każdego nowego mieszkańca w dniu przyjęcia odbywa się badanie i konsultacja prowadzona przez pielęgniarkę, lekarza, fizjoterapeutę, logopedę, psychologa i terapeutę zajęciowego. Dzięki temu każdy ze specjalistów wie od początku jaki jest obecny czyli wyjściowy stan rezydenta.
Skala oceny stanu psychicznego
Gdy senior wprowadza się do Domu opieki, psycholog wykonuje tzw. MMSE (z ang. Mini-Mental State Examination), czyli ocenę stopnia stanu poznawczego. Dzięki temu zyskuje informacje nt. takich funkcji jak m.in.: orientacja w czasie i miejscu, zapamiętywanie i przypominanie, uwaga i liczenie, funkcje językowe, wykonywanie poleceń wyrażonych ustnie lub pisemnie oraz zdolności wzrokowo-przestrzenne. Wynik pozwala określić ewentualne zaburzenia poznawcze oraz stopień otępienia.
Geriatryczna skala oceny depresji
Depresja należy do grupy tzw. wielkich zespół geriatrycznych, których częstotliwość wzrasta wraz z wiekiem. Może towarzyszyć chorobie Parkinsona czy Alzheimera, cukrzycy, chorobie niedokrwiennej serca, tarczycy, a także pojawić się po udarze czy rozpoznaniu choroby nowotworowej. W przypadku osób starszych, pojawia się jako reakcja na utratę samodzielności czy sprawności. Geriatryczna skala oceny depresji (tzw. GDS) jest wskazówką diagnostyczną – jeśli osoba badana ma podwyższony wynik, następuje konsultacja psychologiczna lub psychiatryczna. To bardzo ważne badanie, gdyż depresję u osoby starszej łatwo pomylić z typowymi problemami wynikającymi z wieku – „lukami” w pamięci, słabszą koncentracją albo ogólnym osłabieniem. Tymczasem nieleczona depresja starcza jest przyczyną większej liczby prób samobójczych, niż w przypadku osób młodszych. Co więcej, w 50% przypadków są to próby skuteczne.
Określenie ryzyka delirium
| U osób w podeszłym wieku może wystąpić majaczenie, zwane inaczej delirium, czyli ostre i zmieniające się w krótkim czasie zaburzenia świadomości, w tym uwagi, pamięci, myślenia, spostrzegania, aktywności psychoruchowej oraz rytmu snu i czuwania. Taki stan występuje u wielu pacjentów na oddziałach geriatrycznych. Podstawowym czynnikiem ryzyka jest wiek, ale delirium może być też wynikiem zaburzeń poznawczych, niepełnosprawności, odwodnienia czy niedożywienia. Ponieważ u seniorów z objawami majaczenia wzrasta ryzyko zgonu, niezmiernie ważne jest zdiagnozowanie schorzenia i podjęcie działań terapeutycznych. Trzeba też odróżnić delirium od wspomnianej wcześniej depresji, by podjąć właściwe leczenie. W tym celu naszych mieszkańców oceniamy Skalą DOS (Delirium Observation Scale) |
Skala Barthel
Całodobowa opieka nad osobami starszymi musi być kompleksowa, dlatego każdorazowo należy określić stopień niesamodzielności, a co za tym zakres wymaganej pomocy i wsparcia. Do ich określenia stosujemy skalę Barthel – test diagnostyczny oceniający sprawność ruchową i możliwość samodzielnego wykonywania takich czynności jak spożywanie posiłków, przemieszczanie się, wykonywanie higieny osobistej. Na tej podstawie personel pielęgniarsko-opiekuńczy i zespół terapeutyczny wiedzą jak należy w przypadku danej osoby postępować, by zapewnić komfort i bezpieczeństwo.
Karty oceny ryzyk
Inne obszary, które podlegają diagnozie to ocena ryzyka wystąpienia i rozwoju odleżyn, zakażenia i upadku. Wielu podopiecznych trafia do nas po okresie hospitalizacji, który wiąże się z dłuższym okresem unieruchomienia, często niedożywienia, przyjmowania zwiększonej dawki leków oraz narażeniem na infekcje szpitalne. Zidentyfikowanie i ocena dodatkowych ryzyk pozwala nam na bezpieczną i wysokiej jakości zindywidualizowana opiekę nad nowym mieszkańcem.
Stopień odżywienia i zaburzenia połykania
Według danych Europejskiego Stowarzyszenia na rzecz Żywienia, 30 proc. osób, które ukończyły 65 lat, jest niedożywionych. Jeszcze gorzej jest w przypadku placówek opiekuńczych w Polsce, gdzie niedożywienie lub ryzyko niedożywienia dotyczy 25%, a czasem nawet 85% mieszkańców. Ponieważ zmniejsza ono wydolność fizyczną i osłabia siłę mięśniową, upośledzając w ten sposób zdolność osoby starszej do samodzielnego jedzenia, korzystania z toalety czy utrzymania prawidłowej higieny, niedożywienie wpływa negatywnie na stan funkcjonalny i obniża jakość życia. To z kolei pociąga za sobą skutki natury psychospołecznej – zmniejsza zdolności adaptacyjne oraz chęć prowadzenia życia towarzyskiego czy angażowania się w życie społeczne. Łączy się też ze skłonnością do częstszego występowania odleżyn i zakażeń. Gdy zostaje zdiagnozowane, zespół wielodyscyplinarny , w skład którego wchodzi lekarz, ale także wykwalifikowane pielęgniarki, fizjoterapeuci, dietetyk oraz psycholog, ustala możliwe przyczyny oraz dalsze postępowanie. Poza odpowiednią dietą, ważna jest obserwacja czy senior nie ma kłopotów z połykaniem, dlatego przez pierwsze dni pobytu nadzorujemy spożywanie posiłków celem wyeliminowania tych zaburzeń.
„Dzięki takiemu postępowaniu, już od dnia przyjęcia każdego nowego mieszkańca personel pozyskuje wiedzę na temat jego aktualnej kondycji i stanu zdrowia. Dzięki temu zespół wie, na co zwracać szczególną uwagę i jakie działania podejmować w danym obszarze by zapewnić jak najlepszą pomoc oraz wsparcie. Oprócz wymienionych działań warto jeszcze wspomnieć jak ważna jest rozmowa z rodziną na temat dotychczasowego funkcjonowania seniora, jego zainteresowań (również w młodości), preferencji, ale i trudności, których doświadcza. Pamiętajmy, że chociaż możemy mówić o typowych dolegliwościach zdefiniowanych jako choroby wieku podeszłego , każdy z nas jest inny, a nasze życie nie toczy się według jednego, prostego szablonu. Opiekując się osobami starszymi staramy się tak właśnie do Nich podchodzić – indywidualnie i holistycznie” – dodaje dr n. med. Iwona Cabaj-Wiater, Dyrektor Medyczna ORPEA Polska.
